انواع سوئیچ شبکه:راهنمای جامع آشنایی با ویژگیها و تفاوت های سوییچ شبکه
سوئیچ شبکه یکی از اصلیترین تجهیزات در زیرساختهای شبکهای است که نقش کلیدی در اتصال دستگاهها به یکدیگر و مدیریت ترافیک دادهها ایفا میکند. انواع مختلفی از سوئیچهای شبکه وجود دارد که هرکدام بسته به نیاز، مقیاس شبکه و کاربرد، ویژگیهای خاص خود را دارند.

سوئیچهای شبکه در زیرساخت ارتباطی نقش کلیدی دارند. این تجهیزات امکان انتقال همزمان اطلاعات را میان دستگاهها فراهم میکنند و بدینترتیب پهنایباند شبکه را افزایش میدهند علاوه بر این، هر پورت سوئیچ حوزه برخورد جداگانهای ایجاد میکند که سبب افزایش امنیت و تفکیک ترافیک میشود (برای مثال با استفاده از VLAN). بهعلاوه، سوئیچها مقیاسپذیر هستند و با افزودن پورتها یا اتصال چند سوئیچ بههم میتوان شبکه را گسترش داد.
انواع سوئیچ شبکه
انواع سوئیچهای شبکه را براساس ویژگیهای طراحی و عملکرد میتوان به دستههای مختلفی تقسیم کرد به طور کلی، دو گروه اصلی «سوئیچهای ماژولار» و «سوئیچهای با پیکربندی ثابت» وجود دارد هر یک از این گروهها شامل انواع دیگری مانند سوئیچهای مدیریتی و غیرمدیریتی، اسمارت، لایه ۲ و لایه ۳، صنعتی و دیتاسنتری است.
سوئیچهای با پیکربندی ثابت (Fixed-configuration)
سوئیچهای ثابت تجهیزاتی هستند که تعداد پورت ثابتی دارند و امکان افزودن ماژول یا توسعه سختافزاری را ندارند این سوئیچها معمولاً ساده و کمهزینه هستند و بیشتر در شبکههای کوچک و متوسط کاربرد دارند.
کاربردها: | اتصال تجهیزات در شبکههای کوچک (LAN خانگی و اداری)، افزودن پورت در دفاتر کار. |
مزایا: | قیمت پایین، نصب و راهاندازی ساده، مناسب محیطهای با تعداد دستگاه کم. |
معایب: | عدم قابلیت ارتقای سختافزاری، عدم پشتیبانی از امکانات پیشرفته مدیریتی. |
برندها: | Cisco (سری Catalyst 2960/9200)، MikroTik (سری CSS/CRS)، D-Link (سری DGS) و TP-Link (سری TL-SG). |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
سوئیچهای ماژولار (Modular)
سوئیچهای ماژولار ساختاری منعطف دارند که امکان افزودن ماژولهای مختلف (مانند کارتهای فیبر، پورتهای اضافی یا پاور اضافه) را فراهم میکند این قابلیت به شبکه اجازه رشد و تطبیق با نیازهای جدید را میدهد و در شبکههای بزرگ و مراکز داده کاربرد دارد.
کاربردها: | شبکههای سازمانی بزرگ و دیتاسنترها با نیاز به تعداد پورت زیاد و توسعهپذیری بالا. |
مزایا: | قابلیت افزودن ماژولهای جدید، توسعهپذیری بسیار بالا |
معایب: | هزینه و پیچیدگی بالا، نیاز به فضای رک بیشتر. |
برندها: | Cisco (سری 6500/6800، Nexus ماژولار)، HPE Aruba (سری 8400)، Juniper (QFX) و Arista. |
سوئیچهای انباشتی (Stackable)
سوئیچهای Stackable بهگونهای طراحی شدهاند که بتوان چندین سوئیچ را توسط کابل ویژهای به هم متصل کرد و به صورت یک واحد منطقی مدیریت نمود این کار ظرفیت شبکه را افزایش داده و افزونگی ایجاد میکند؛ اگر یکی از سوئیچهای پشته دچار خرابی شود، سایرین ترافیک را ادامه میدهند.
کاربردها | شبکههای رو به رشد با نیاز به افزایش تعداد پورت در زمان توسعه |
مزایا | امکان مدیریت یکپارچه چند سوئیچ، افزایش پورت و افزونگی بدون تنظیم مجزا |
معایب | هزینه بیشتر، نیاز به کابل و سختافزار استک، محدودیت در تعداد سوئیچهای پشتهشونده |
برندها | Cisco (Catalyst 3750/3850/9300)، HPE Aruba (2930F)، Juniper EX4300 و Ubiquiti |
![]() |
![]() |
![]() |
خرید انواع سوئیچ شبکه از برند سیسکو
سوئیچهای POE (Power over Ethernet)
سوئیچهای PoE توانایی ارسال برق DC به دستگاههای شبکه را از طریق همان کابل اترنت دارند برای مثال، میتوان برق دوربینهای IP، تلفنهای VoIP یا اکسسپوینتهای بیسیم را بدون سیم برق جداگانه تأمین کرد.
کاربردها | تغذیه دوربینهای مداربسته IP، تلفنهای VoIP، اکسسپوینتهای بیسیم، تجهیزات PoS |
مزایا | کاهش کابلکشی برق، سهولت نصب در نقاط دور از پریز، قابلیت پشتیبانی از UPS |
معایب | قیمت بالاتر، توان محدود به ازای هر پورت، مصرف انرژی بالاتر |
برندها | Cisco (Catalyst 2960P/3750P)، MikroTik CRS، TP-Link (JetStream)، D-Link (DGS-1210P) |
سوئیچهای فیبر نوری (Optical Fiber Switches)
سوئیچهای فیبر دارای اسلاتهایی برای ماژول SFP/SFP+ هستند و امکان انتقال دیتا در فواصل طولانی و با سرعت بالا را فراهم میکنند. این سوئیچها برای ارتباط بین سایتها و اتصالات uplink دیتاسنتر مناسباند.
کاربردها | پیوند بین ساختمانها، uplink پورت بالا در دیتاسنتر، محیطهای نیازمند سرعت بالا |
مزایا | انتقال در مسافت بالا، سرعت زیاد (10/40/100 گیگابیت)، مقاومت در برابر نویز |
معایب | هزینه ماژولها و کابل فیبر، نیاز به نصب تخصصی |
برندها | Cisco (بسیاری مدلها SFP دارند)، HPE Aruba، Juniper، D-Link (DGS/DGX)، MikroTik |
سوئیچهای غیرمدیریتی (Unmanaged Switches)
سوئیچهای غیرمدیریتی به صورت plug-and-play عمل میکنند و نیازی به تنظیمات اولیه ندارند. این سوئیچها کنترل خاصی ندارند و بهسادگی ترافیک را مسیریابی میکنند.
کاربردها | شبکههای کوچک و خانگی، دفاتر کوچک، افزودن پورت به سادگی |
مزایا | قیمت پایین، راهاندازی آسان، مناسب کاربران غیرحرفهای |
معایب | عدم مدیریت ترافیک، عدم پشتیبانی از VLAN/QoS/امنیت |
برندها | D-Link (GO-SW)، TP-Link (TL-SG10xxD)، Netgear (GS105/GS108)، Tenda |
سوئیچهای مدیریتشده (Managed Switches)
سوئیچهای مدیریتی امکانات کاملی برای تنظیم شبکه فراهم میکنند. . این سوئیچها قابل پیکربندی هستند و از ویژگیهایی مانند VLAN، QoS، کنترل دسترسی و نظارت پیشرفته پشتیبانی میکنند.
کاربردها | شبکههای سازمانی بزرگ و دیتاسنترها، محیطهایی که نیاز به کنترل دقیق و امنیت بالا دارند |
مزایا | امکانات بسیار گسترده (VLAN، ACL، 802.1x، پروتکلهای مدیریتی)، قابلیت مسیریابی (لایه ۳)، ابزارهای نظارتی پیشرفته |
معایب | هزینه بالا، نیاز به دانش تخصصی برای راهاندازی، پیچیدگی مدیریتی |
برندها | Cisco (Catalyst)، HPE Aruba (2930/5400)، Juniper (EX/QFX)، MikroTik (CRS/SwOS) و غیره |
سوئیچهای لایه ۲ (Layer 2 Switches)
سوئیچهای لایه ۲ در لایه پیوند داده کار میکنند و فریمها را براساس MAC هدایت میکنند. این سوئیچها معمولاً توانایی ساخت VLAN را دارند اما مسیریابی IP انجام نمیدهند.
کاربردها | اتصال دستگاههای کاربران در یک شبکه محلی، اجرای VLAN ساده |
مزایا | کارایی بالا برای انتقال فریمها، هزینه کمتر نسبت به سوئیچ لایه ۳ |
معایب | عدم مسیریابی بین VLANها، محدودیت در شبکههای بزرگ |
برندها | اکثر سوئیچهای با پیکربندی ثابت و مدیریتی (مثل Cisco 2960، HPE 2930F) در این دسته قرار میگیرند |
اسمارت سوییچها (Smart Switches)
سوئیچهای اسمارت یا هوشمند بین سوئیچهای غیرمدیریتی و مدیریتی قرار میگیرند. این سوئیچها برخی قابلیتهای مدیریتی پایه مانند VLAN و QoS را ارائه میدهند اما مقیاسپذیری کمتری نسبت به سوئیچهای کامل دارند.
کاربردها | شبکههای کوچک و متوسط با پیچیدگی کم و بودجه محدود |
مزایا | هزینه کمتر، رابط وب ساده، پشتیبانی از VLAN و QoS پایه |
معایب | امکانات مدیریت محدود (تعداد VLAN و ACL کم)، مدیریتی مبتنی بر وب |
برندها | Cisco (Business 250/350)، TP-Link (JetStream), D-Link (DGS-1210), Netgear ProSAFE |
سوئیچهای لایه ۳ (Layer 3 Switches)
سوئیچهای لایه ۳ مانند روتر عمل میکنند و قابلیت مسیریابی IP را ارائه میدهند. آنها میتوانند ترافیک بین VLANها یا شبکههای مجزا را هدایت کنند بدون نیاز به روتر جداگانه.
کاربردها | مسیریابی داخلی شبکه (مانند اتصال VLANها)، شبکههای بزرگ چند-VLAN |
مزایا | ادغام سوئیچ و روتر، سرعت بالاتر، کاهش هزینه تجهیزات |
معایب | هزینه بیشتر از سوئیچ لایه ۲، پیچیدگی پیکربندی |
برندها | Cisco Catalyst (3560/3750/9300)، Juniper EX/QFX، HPE Aruba 8320، MikroTik CCR |
سوئیچهای دیتاسنتر (Data Center Switches)
سوئیچهای دیتاسنتر برای مراکز داده طراحی شدهاند. این سوئیچها معمولاً تعداد زیادی پورت 10G یا بیشتر دارند و توانایی جابهجایی ترافیک حجیم را با تأخیر کم دارند.
کاربردها | دیتاسنترهای ابری و سازمانی، شبکههای بسیار پرترافیک |
مزایا | پهنایباند بالا، تاخیر کم، توانایی حمل ترافیک سنگین |
معایب | هزینه بسیار بالا، مصرف انرژی زیاد، نیاز به خنککننده |
برندها | Cisco Nexus (سری 9000)، Arista 7000، Juniper QFX، Extreme |
سوئیچهای شبکه محلی (LAN Switches)
تقریباً تمام سوئیچهایی که در شبکههای LAN بهکار میروند، تحت عنوان سوئیچهای LAN شناخته میشوند. این اصطلاح بیشتر بار معنایی عمومی دارد و هر سوئیچی که دستگاهها را در یک شبکه محلی متصل کند، در این گروه قرار میگیرد.
سوئیچهای رکمونت (Rackmount Switches)
سوئیچهای رکمونت مخصوص نصب در رک سرور استاندارد هستند. این سوئیچها معمولاً فرم فاکتور 1U یا 2U دارند و تعداد پورت بالایی را ارائه میکنند.
کاربردها | مراکز داده و اتاقهای سرور سازمانها |
مزایا | تعداد بالای پورت در فضای رک، طراحی استاندارد رک ۱۹ اینچ |
معایب | ابعاد بزرگتر، هزینه بالاتر، نیاز به زیرساخت رک |
برندها | مدلهای 1U/2U از Cisco Catalyst 9300، HPE Aruba 2930F، Juniper EX/QFX و غیره |
سوئیچهای صنعتی (Industrial Switches)
سوئیچهای صنعتی برای محیطهای سخت و صنعتی طراحی شدهاند. این سوئیچها معمولاً مقاوم در برابر دما، رطوبت و لرزش هستند و دارای استانداردهای حفاظتی صنعتی هستند.
کاربردها | کارخانهها، خطوط تولید، شبکههای زیرساخت حیاتی (مانند صنایع برق) |
مزایا | مقاومت بالا در برابر شرایط محیطی سخت، پایداری و قابلیت اطمینان بالا |
معایب | قیمت بالا، محدودیت در تنوع مدل |
برندها | Moxa، Siemens Scalance، Phoenix Contact، Red Lion، Cisco IE |
سوئیچهای Web Smart
سوئیچهای Web Smart مشابه اسمارت سوئیچها هستند اما مدیریت آنها عموماً از طریق رابط وب انجام میشود. این سوئیچها امکانات مدیریتی پایه را در اختیار میگذارند اما سطح کنترل آنها مانند سوئیچهای کامل مدیریتی نیست.
کاربردها | دفاتر و سازمانهای کوچک با نیاز به مدیریت ساده |
مزایا | هزینه کمتر، تنظیمات از طریق مرورگر وب |
معایب | امکانات محدود، مدیریت فقط از طریق وب |
برندها | D-Link (سری Web Smart)، TP-Link (T1500), Netgear (GS Series Web Smart) |
سوئیچهای یکطرفه و دوطرفه (Half-Duplex و Full-Duplex)
حالت انتقال یکطرفه (Half-Duplex) به این معنی است که ارتباط در هر لحظه فقط در یک جهت (ارسال یا دریافت) انجام میشود، اما در حالت دوطرفه (Full-Duplex) میتوان همزمان ارسال و دریافت کرد. بیشتر سوئیچهای مدرن در حالت دوطرفه کار میکنند تا از برخورد دیتا جلوگیری کنند.
مزایا (Full-Duplex) | ارتباط همزمان دو طرفه، حذف مشکلات تصادم |
معایب (Half-Duplex) | امکان برخورد بستهها، کاهش کارایی |
سوئیچهای دسکتاپ (Desktop Switches)
سوئیچهای دسکتاپ کوچک و سبک هستند و برای استفاده روی میز کار یا در دفاتر کوچک طراحی شدهاند. معمولاً دارای ۵ تا ۱۶ پورت و پلاستیک فشرده هستند.
کاربردها | افزودن پورت به کامپیوترهای کنار هم در دفاتر کوچک و خانگی |
مزایا | ابعاد کوچک، نصب آسان، بدون صدا (بدون فن)، قیمت پایین |
معایب | تعداد پورت محدود، امکانات مدیریتی کم |
برندها | D-Link (GO-SW)، TP-Link (TL-SG1005D)، Netgear (GS105) و غیره |
سوئیچهای چند پورت (Multi-port Switches)
سوئیچهای چند پورت به سوئیچهایی گفته میشود که تعداد زیادی پورت (مانند ۲۴ یا ۴۸) دارند.
این سوئیچها برای شبکههای بزرگ طراحی شدهاند که تعداد زیادی دستگاه نیاز به اتصال دارند.
کاربردها | شبکههای سازمانی بزرگ با کاربران و تجهیزات زیاد |
مزایا | تعداد بالای پورت امکان اتصال بیشتر را میدهد |
معایب | هزینه و مصرف انرژی بیشتر، ابعاد بزرگ |
برندها | Cisco Catalyst 2960/9200 (48 پورت)، HPE Aruba 2540/2930 (48 پورت)، Juniper EX2200 (48 پورت) |
نتیجهگیری
انتخاب سوئیچ مناسب به نیاز شبکه بستگی دارد. برای شبکههای کوچک و ساده معمولا سوئیچهای غیرمدیریتی یا اسمارت مناسباند؛ اما شبکههای بزرگ و سازمانی معمولا به سوئیچهای مدیریتی و لایه ۳ نیاز دارند. اگر چشمانداز رشد و توسعه شبکه وجود دارد، سوئیچهای ماژولار یا قابلانباشت گزینهی بهتری هستند. همچنین، اگر دستگاهها نیاز به تغذیه با برق دارند، سوئیچهای PoE توصیه میشوند با در نظر گرفتن نیازهای خاص شبکه (تعداد کاربران، سرعت مورد نیاز، نوع ترافیک و محیط کاری)، میتوان بهترین نوع سوئیچ را انتخاب کرد.